شمارش معكوس يك انقلاب، اکونوميست، ترجمه سعيد سلطانپور
soltanpour@hotmail.com
اگر معتقديم كه خانه اي كه به دو قسمت تقسيم شده باشد ،فرو خواهد ريخت ،پس منتظر فرو پاشي ايران بايد باشيم. ايران دو دولت موازي دارد ،يكي حكومت روحانيون و ديگري حكومت دمكراسي كه براي چندين سال در بدترين شرايط بوده است. نزدريك به 100 تن از نمايندگان اصلاح طلبان د رحالت نمايش قدرت در پارلمان بست نشسته اند. در كشوري كه به واسطه انقلاب تكه شده است حركت آنان مي تواند مهم باشد. ايران اولين كشوري بود كه در دنياي مدرن امروزي،حكومت روحانيون در آن مستقر شد. قدرت در دست بالاترين فرد مذهبي كشور است كه به خراخ هم مسلكان روحاني كه فرمانشان را از خدا مي گيرند. اما ايران يك حك.مت مذهبي با يك تفاوت اساسي است اشكال دموكراسي د ران وجو ددارد مثلا رئيس جمهور و مجلس از طرف مردم انتخاب شده اند. بهر حال دو دولت موازي وجود دارند. مشكل جديد د ررد صلاحيت هاي اصلا ح طلبان منجمله 80 نماينده فعلي شروع شده است. خاتمي توصيه به صبر و احتياط مي كند. وي كه در 1997 بر اساس يك برنامه انتخاباتي اصلاح گرايانه انتخاب شد . وي نمايندگي نارضايتي ميليونها ايراني را كه از حاكميت روحانيون خسته شده بودند ،از ناكامي هاي اقتصادي و محدوديت هاي اجتماعي كه از برداشتهاي دگم روحانيون بر مي آمد ونيز انزواي سياسي ايراند ردنيا را بيان مي كرد. هرچند كه خاتمي توسط ملاهاي د راكثر زمينه ها قفل شد ولي وي در 2001 مجددا انتخاب شد. اصلاح گرايان (دولتي) تا سال گذشته در انتخابات براحتي راي مي اوردند تا در انتخابات شوراها ي شهر كه مردم از آنها نا اميد شدند . د رشهرهاي بزرگ تنها 10-15 درصد ا زواجدين شرايط شركت كردند كه سبب پيروزي محافظه كاران شد. از انجا كه هيچ پيشرفتي د رزمينه اصلاحات بعد از ان نشده بنظر مي آيد كه چنان نتيجه اي تكرار شود. از قرار معلوم ،از نقطه نظر روحانيون، شوراي نگهبان آماده پذيرفتن ريسك نبود. يك پيروزي ديگرمانند شوراي شهر يك شكست از نقطه نظر مشروعيت برا ي نظام است. اما يك شكست از آن بدتر است. آنها اميدوارند كه اعتصاب نمايندگان كوتاه مدت باشد و بطور كلي ايرانيان جرئت اعتراض جدي را ندارند. ممكن است كه تحليل آنها درست باشد . به نمايندگا ن رد صلاحيت شده دو بار امكان فرجام خواهي تا 12 فوريه داده شده است. ممكن است كه خامنه اي خودش شخصا دخالت كند هرچند كه وي اعلام كرد كه وقتي دخالت خواهد كرد كه تمامي راههاي قانوني امتحان شده باشد. بهر حال ،اعتراضات د رايران غير معمول نيست. بعضي وقتها روحانيوين ناراضي و بعضي وقتها مردم عادي وقتي كه تب فوتبال داغ مي شود، ويا وقتي كه پليس مغازه هاي نوار فروشي غير قانوني را مي بندد،اعتراضات صورت مي گيرد. . بيشتر وقتها اين اعتراضات از طرف دانشجويان مي شود. تظاهرات دانشجوئي در جولاي و نوامبر و دسامبر 2002 صورت گرفت برا ي هفته ها ي متوالي . اين تظاهرات بدون اثرات محسوس تمام شدند. براستي 18 ماه از تلاش خاتمي راي تصويب كردن دو لايحه براي افزايش اختيارات رئيس جمهوري گذشت . نه لوايح تصويب شد و نه خاتمي كاري در مورد بحران انجام داد. . وي در حال حاضر مجلس را به آرامش فر ا ميخواند . برادر وي كه نماينده مجلس است بنظر مي رسد كه رهبر ي اين اعتراض را بعهد ه دارد.
ممكن است كه محافظه كاران يكبار ديگر از اين بحران عبور كنند. اما آنها يك خطر كوتاه مدت و يك بلند مدت د رجلوي رو دارند. نگراني فعلي انان اين است كه دانشجويان از اين بست نشين يتحريك شوند. بسياري از رهبران دانشجوئي دستيگر و د رزندان هستند ولي ممكن است رهبران جديد جاي آنان قد علم كنند. بسياري ا زجوانا ن كه از محدوديت ها ي اجتماعي و فردي ناراضي هستند ، و مانند بسياري ازايرانيان ازشهروند بودن كشوري كه به گفته بوش ؛محور شرارت؛ هست متفر هستند.آنها بخوبي ميدانند كه از حمايت غرب د ر مورد دموكراسي در ايران بر خوردارند. خاويار سولا نا دبير اتحاديه اروپا د رتهران از رد صلاحيت ها انتقاد كرد . آنها بخوبي از فعاليتهاي ايرانيان خارج مشور از بركت ماهواره خبر دارند. و نيزا زرسوائي مسائل هسته اي ايران د رسطح بين المللي با خبر هستند. خطر بلند مدت بر اي روحانيون د رعدم رضايت جوانان قرار مي كيرد،اما اين مسئله تنها به دانشجويان ختم نمي شود. 75 درصد جمعيت 70 ميليوني ايران زير 30 سال سن هستند و نصف اين عده زير 20 سال . مذهب به آنان د ر16 سالگي به رشد مي رسند و حق راي د ر16 سالگي نيز دارند. يك تجربه شيرين دمكراسي . آنها براي اين جوانا ن كار ايجاد نكرده اند . نه برا ي فارغ التحصيلان دانشگاهها امكان كار فراهم كرده اند. و اين ممكن نيست مگر تغييات د رشوههاي اقتصادي داده شود منجمله سرمايه گذاري خارجي و بالطبع تغيير ات اصلاحي سياسي بدنبال آن. هر نتيجه ا يكه از بست نشيني اين هفته مجلس بيرون بيايد چه كوتاه آمدن نمايندگان يا سركوب آنان و يا معامله كردن با محافظه كاران ،مسلما هيچ كدام شرايط انقلاب بعدي را ازبين نخواهد برد. بلكه بر عكس وقو ع آنرا نزديك تر خواهد كرد.
منبع :اكونوميست 12ژانويه آدرس wwww.economist.com/agenda/story_Id=2346384
soltanpour@hotmail.com
اگر معتقديم كه خانه اي كه به دو قسمت تقسيم شده باشد ،فرو خواهد ريخت ،پس منتظر فرو پاشي ايران بايد باشيم. ايران دو دولت موازي دارد ،يكي حكومت روحانيون و ديگري حكومت دمكراسي كه براي چندين سال در بدترين شرايط بوده است. نزدريك به 100 تن از نمايندگان اصلاح طلبان د رحالت نمايش قدرت در پارلمان بست نشسته اند. در كشوري كه به واسطه انقلاب تكه شده است حركت آنان مي تواند مهم باشد. ايران اولين كشوري بود كه در دنياي مدرن امروزي،حكومت روحانيون در آن مستقر شد. قدرت در دست بالاترين فرد مذهبي كشور است كه به خراخ هم مسلكان روحاني كه فرمانشان را از خدا مي گيرند. اما ايران يك حك.مت مذهبي با يك تفاوت اساسي است اشكال دموكراسي د ران وجو ددارد مثلا رئيس جمهور و مجلس از طرف مردم انتخاب شده اند. بهر حال دو دولت موازي وجود دارند. مشكل جديد د ررد صلاحيت هاي اصلا ح طلبان منجمله 80 نماينده فعلي شروع شده است. خاتمي توصيه به صبر و احتياط مي كند. وي كه در 1997 بر اساس يك برنامه انتخاباتي اصلاح گرايانه انتخاب شد . وي نمايندگي نارضايتي ميليونها ايراني را كه از حاكميت روحانيون خسته شده بودند ،از ناكامي هاي اقتصادي و محدوديت هاي اجتماعي كه از برداشتهاي دگم روحانيون بر مي آمد ونيز انزواي سياسي ايراند ردنيا را بيان مي كرد. هرچند كه خاتمي توسط ملاهاي د راكثر زمينه ها قفل شد ولي وي در 2001 مجددا انتخاب شد. اصلاح گرايان (دولتي) تا سال گذشته در انتخابات براحتي راي مي اوردند تا در انتخابات شوراها ي شهر كه مردم از آنها نا اميد شدند . د رشهرهاي بزرگ تنها 10-15 درصد ا زواجدين شرايط شركت كردند كه سبب پيروزي محافظه كاران شد. از انجا كه هيچ پيشرفتي د رزمينه اصلاحات بعد از ان نشده بنظر مي آيد كه چنان نتيجه اي تكرار شود. از قرار معلوم ،از نقطه نظر روحانيون، شوراي نگهبان آماده پذيرفتن ريسك نبود. يك پيروزي ديگرمانند شوراي شهر يك شكست از نقطه نظر مشروعيت برا ي نظام است. اما يك شكست از آن بدتر است. آنها اميدوارند كه اعتصاب نمايندگان كوتاه مدت باشد و بطور كلي ايرانيان جرئت اعتراض جدي را ندارند. ممكن است كه تحليل آنها درست باشد . به نمايندگا ن رد صلاحيت شده دو بار امكان فرجام خواهي تا 12 فوريه داده شده است. ممكن است كه خامنه اي خودش شخصا دخالت كند هرچند كه وي اعلام كرد كه وقتي دخالت خواهد كرد كه تمامي راههاي قانوني امتحان شده باشد. بهر حال ،اعتراضات د رايران غير معمول نيست. بعضي وقتها روحانيوين ناراضي و بعضي وقتها مردم عادي وقتي كه تب فوتبال داغ مي شود، ويا وقتي كه پليس مغازه هاي نوار فروشي غير قانوني را مي بندد،اعتراضات صورت مي گيرد. . بيشتر وقتها اين اعتراضات از طرف دانشجويان مي شود. تظاهرات دانشجوئي در جولاي و نوامبر و دسامبر 2002 صورت گرفت برا ي هفته ها ي متوالي . اين تظاهرات بدون اثرات محسوس تمام شدند. براستي 18 ماه از تلاش خاتمي راي تصويب كردن دو لايحه براي افزايش اختيارات رئيس جمهوري گذشت . نه لوايح تصويب شد و نه خاتمي كاري در مورد بحران انجام داد. . وي در حال حاضر مجلس را به آرامش فر ا ميخواند . برادر وي كه نماينده مجلس است بنظر مي رسد كه رهبر ي اين اعتراض را بعهد ه دارد.
ممكن است كه محافظه كاران يكبار ديگر از اين بحران عبور كنند. اما آنها يك خطر كوتاه مدت و يك بلند مدت د رجلوي رو دارند. نگراني فعلي انان اين است كه دانشجويان از اين بست نشين يتحريك شوند. بسياري از رهبران دانشجوئي دستيگر و د رزندان هستند ولي ممكن است رهبران جديد جاي آنان قد علم كنند. بسياري ا زجوانا ن كه از محدوديت ها ي اجتماعي و فردي ناراضي هستند ، و مانند بسياري ازايرانيان ازشهروند بودن كشوري كه به گفته بوش ؛محور شرارت؛ هست متفر هستند.آنها بخوبي ميدانند كه از حمايت غرب د ر مورد دموكراسي در ايران بر خوردارند. خاويار سولا نا دبير اتحاديه اروپا د رتهران از رد صلاحيت ها انتقاد كرد . آنها بخوبي از فعاليتهاي ايرانيان خارج مشور از بركت ماهواره خبر دارند. و نيزا زرسوائي مسائل هسته اي ايران د رسطح بين المللي با خبر هستند. خطر بلند مدت بر اي روحانيون د رعدم رضايت جوانان قرار مي كيرد،اما اين مسئله تنها به دانشجويان ختم نمي شود. 75 درصد جمعيت 70 ميليوني ايران زير 30 سال سن هستند و نصف اين عده زير 20 سال . مذهب به آنان د ر16 سالگي به رشد مي رسند و حق راي د ر16 سالگي نيز دارند. يك تجربه شيرين دمكراسي . آنها براي اين جوانا ن كار ايجاد نكرده اند . نه برا ي فارغ التحصيلان دانشگاهها امكان كار فراهم كرده اند. و اين ممكن نيست مگر تغييات د رشوههاي اقتصادي داده شود منجمله سرمايه گذاري خارجي و بالطبع تغيير ات اصلاحي سياسي بدنبال آن. هر نتيجه ا يكه از بست نشيني اين هفته مجلس بيرون بيايد چه كوتاه آمدن نمايندگان يا سركوب آنان و يا معامله كردن با محافظه كاران ،مسلما هيچ كدام شرايط انقلاب بعدي را ازبين نخواهد برد. بلكه بر عكس وقو ع آنرا نزديك تر خواهد كرد.
منبع :اكونوميست 12ژانويه آدرس wwww.economist.com/agenda/story_Id=2346384
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر